Wanneer mensen een prachtig strand, een rustige rivierbedding of een sprankelend meer zien, hoor je vaak woorden van bewondering, verwondering – of zelfs een zucht van ontzag. Als het echter gaat om ouders van jonge kinderen, horen we vaak een ondertoon van bezorgdheid. Met de zomer in aantocht en alle bijbehorende kampeertrips, rivieravonturen en middagen op het strand, komt ook het thema veiligheid op en nabij het water weer steeds meer naar de de voorgrond.
Omdat er twee perspectieven zijn als het aankomt op veiligheid van kinderen bij het water, dacht we: laten we beide perspectieven belichten. Spelende kinderen en de toekijkende ouders. Met onze gids voor waterveiligheid kan het hele gezin met een gerust hart naar buiten, van de zon genieten en veilig spetteren in het water.
10 veiligheidsregels voor kinderen bij het water
Of het nu gaat om een middagje op het strand met het gezin of een ochtend op de boot, er zijn een paar dingen die kinderen moeten weten over veiligheid in de nabijheid van water. Bijvoorbeeld: Wat betekent veiligheid in en bij het water eigenlijk? Er is veel om over na te denken. Toen we het aan KEEN-kind Xander vroegen, verwoordde hij het verrassend goed: "Het betekent dat je je lichaam moet beschermen".
Bespreek deze 10 regels met je kind(eren):
1 - Vraag om toestemming
Voordat je kind het water ingaat, moet je kind weten dat hij/zij moet vragen of hij/zij het water in mag gaan. Dit is ook meteen een goed moment om te bepalen tot hoever en waar je kind in het water mag om te spelen. En dat brengt ons meteen bij regel 2.
2 - Blijf binnen de zone
Kinderen zijn vaak enthousiast en willen meteen het water in, maar het is belangrijk om even de tijd te nemen om te bespreken waar ze wel en niet mogen spelen. Wijs ze duidelijke herkenningspunten als grenzen aan, zoals 'die rots' of 'die paaltjes in het water', zodat ze weten tot waar ze mogen komen. En als ouder kun je ze zo beter in de gaten houden. Een tip van KEEN-kind Zoë (12 jaar): "Ga nooit ergens heen als je niet alleen terug kunt komen".
"Ik blijf bij mijn vriendjes en overschrijd nooit mijn eigen grenzen." - KEEN-kind Sadie, 14 jaar oud
3 - Zorg voor een zwemmaatje
Zorg ervoor dat er altijd iemand met zwemervaring bij je kind is. Door duidelijk te maken dat er altijd iemand bij moet zijn die goed kan zwemmen, ben je er zekerder van dat je kind niet alleen op pad gaat. Het enthousiaste KEEN-kind Sadie (14 jaar) kent de regel. Toen haar werd gevraagd hoe ze veilig blijft in het water, antwoorde ze: : Ik blijf bij mijn vriendjes en overschrijd nooit mijn eigen grenzen".
4 - Nooit zonder zwembandjes
Kinderen vinden zwemvesten of bandjes, watersandalen en andere veiligheidsmiddelen vaak maar vervelend en proberen ze daarom uit te trekken. Leg ze duidelijk uit dat ze nooit zelf hun zwem- en veiligheidsgear af mogen doen. Mensen die niet kunnen zwemmen, moeten altijd een reddingsvest aan als ze het water op gaan. Op boten, vlotten en bij watersporten, geldt dit voor iedereen.
5 - Wees voorzichtig met waar ze lopen
Rivieren, bergbeekjes, stranden en meren brengen elk hun eigen obstakels en gevaren met zich mee. Leer je kind(eren) dat ze altijd eerst hun voetjes in het water moeten steken (tenzij het een speciaal aangewezen gebied is om te springen of duiken) en dat ze goed moeten opletten waar ze lopen.
Pro-tip: de diepte van het water is moeilijk visueel in te schatten. Als je niet zeker weet of een bepaald deel diep genoeg is om in te springen of een bommetje te maken, zwem dan eerst een rondje voor je kind en duik herhaaldelijk naar de bodem om te bepalen of het diep genoeg is. Bij twijfel moet je ze natuurlijk nooit laten springen.
6 - Kies je spelletjes zorgvuldig
Kinderen zijn creatief – en dat is meestal precies zoals het hoort. Soms bedenken ze echter spelletjes die in of bij het water niet zo’n goed idee zijn. Voordat jullie beginnen met ravotten aan de waterkant, is het slim om samen te bespreken welke spelletjes beter niet kunnen. Denk aan wedstrijdjes wie het langst zijn adem kan inhouden, onderwaterduiken of al te wild stoeien – die kun je beter overslaan.
7 - Neem pauzes
Herinner je kind eraan om pauze te nemen als het moe is, dorst heeft of als het te warm wordt. Te veel zon of inspanning kan gevaarlijk zijn. Moedig je kind aan om goed naar zijn of haar lichaam te luisteren en op tijd even te rusten.
Pro-tip: Zorg voor een paar lekkere, speciale snacks die je alleen tijdens pauzes geeft – zo worden rustmomenten extra aantrekkelijk!
8 - Let op stromend water
Het is belangrijk om je kind te leren dat water in beweging risico’s met zich meebrengt. Stromingen, golven of verraderlijke onderstromen kunnen gevaarlijk zijn – ook in water dat er rustig uitziet.
Pro-tip: Is je kind een echte waterrat? Overweeg dan een vervolgcursus zwemmen of een watersportcursus. Daar leert het meer over verschillende wateromstandigheden en hoe je daar veilig mee omgaat.
9 - Roep om hulp
Kinderen willen van nature graag helpen. Als hun speelkameraadje in de problemen komt in het water, is hun eerste reflex vaak om ernaartoe te zwemmen. Leer je kind dat het in zo’n situatie eerst om hulp moet roepen. Daarna geldt: “Reiken, gooien, niet zelf erheen gaan.” Dus een hand uitsteken of iets naar de ander gooien, maar nooit zelf het water in.
10 - Blijf rustig
Help je kind om ook in spannende situaties kalm te blijven – dat helpt niet alleen in het water, maar ook daarbuiten. Oefen samen eenvoudige ademhalingstechnieken en leer ze dat je in het water rustig blijft door op je rug te gaan liggen en diep en gelijkmatig te ademen.
Zes veiligheidsregels voor ouders
Als het gaat om de veiligheid van je kinderen in en rondom water, is kennis de sleutel. Naast de eerder genoemde kindvriendelijke regels, zijn er een paar extra punten die juist voor ouders belangrijk zijn:
1 - Check de situatie eerst zelf
Ga zelf het water in voordat je kind volgt. Zo kun je de omstandigheden beoordelen en inschatten of het veilig is.
2 - Herhaal de regels – elke keer weer
We weten het: het klinkt misschien overdreven. Maar door de veiligheidsregels steeds opnieuw samen door te nemen, vergroot je de kans dat je kind ze onthoudt én toepast.
3 - Laat je kind nooit zonder toezicht
Zorg dat er altijd een volwassene, een verantwoordelijke tiener of een gekwalificeerde toezichthouder (zoals een strandwacht) in de buurt is.
4 - Kijk én luister actief
Ook als je een boek leest of boterhammen smeert: blijf opletten. Houd altijd je ogen en oren open voor wat er in en rond het water gebeurt.
5 - Neem de juiste spullen mee
Voor je vertrekt naar het strand, het zwembad of het meer, controleer of je alles bij je hebt voor een veilige en fijne dag.
-
Zwemvesten of zwembandjes
Controleer of ze goed passen, in goede staat zijn en of alle sluitingen werken. -
Zonnebrandcrème en zonnebril
Zonbescherming is een essentieel onderdeel van veiligheid bij het water. Vergeet dus zonnecrème én zonnebrillen niet. -
Beschermende waterschoenen
Voor spelen in rivierbeddingen of op rotsachtige of modderige ondergronden zijn goede waterschoenen onmisbaar. In onze KEEN-waterschoenen voor kinderen (met teenbescherming) vind je zeker het juiste paar voor jullie zomeravonturen. Ze zorgen dat ze grip hebben op gladde en natte ondergronden en de teentjes beschermd worden tegen stoten. -
Genoeg water drinken
Na een lange tijd in het water is er niets lekkerder dan een koud drankje. Zorg dat je voldoende water meeneemt, zodat je kinderen goed gehydrateerd blijven.
6 - Volg een EHBO-cursus
Hopelijk heb je die nooit nodig, maar het volgen van een EHBO-cursus geeft vertrouwen en rust. Het Rode Kruis en andere organisaties bieden allerlei cursussen aan, ook gericht op kinderen en situaties rond water.
Of het nu gaat om zandkastelen bouwen, zwemmen in de rivier of peddelen met opa – veel van de mooiste zomermomenten vinden plaats bij of in het water. Vergeet deze veiligheidsregels niet en zorg dat iedereen in het gezin weet hoe je veilig blijft tijdens al dat zomerplezier.
